Trong quá trình xây dựng và phát triển đất
nước, Đảng ta đã chỉ rõ sự cần thiết phải tiến hành cải cách hành chính, coi
đây là một giải pháp quan trọng góp phần đạt được các mục tiêu phát triển kinh
tế - xã hội
Chúng ta đã tiến hành cải cách hành chính từng bước thận trọng và đã thu
được nhiều kết quả rất đáng khích lệ. Cải cách hành chính được triển khai trên
nhiều nội dung: cải cách thể chế, cải cách tổ chức bộ máy hành chính, xây dựng
và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, cải cách tài chính công và
hiện đại hóa nền hành chính, trong đó cải cách thủ tục hành chính là một khâu
quan trọng và được đặt ra ngay từ giai đoạn đầu của tiến trình cải cách. Thủ
tục hành chính liên quan không chỉ đến công việc nội bộ của một cơ quan, một
cấp chính quyền, mà còn đến các tổ chức và công dân trong mối quan hệ với Nhà
nước. Các quyền, nghĩa vụ của công dân được quy định trong Hiến pháp hay ở các
văn bản pháp luật khác có được thực hiện hay không, thực hiện như thế nào, về
cơ bản, đều phải thông qua thủ tục hành chính do các cơ quan, các cấp chính quyền
nhà nước quy định và trực tiếp giải quyết. Cùng với yêu cầu phát triển và hội
nhập, cải cách thủ tục hành chính ở nước ta từng bước được định hình về nội
dung, phương hướng triển khai với những bước đi, cách làm nhằm bảo đảm bộ máy
hành chính phục vụ tốt hơn nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội.
Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2001 - 2010
ban hành kèm theo Quyết định số 136/2001/QĐ-TTg ngày 17-9-2001 của Thủ tướng Chính
phủ đã xác định phải đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính với mục tiêu cơ bản
là "Tiếp tục cải cách thủ tục hành chính nhằm bảo đảm tính pháp lý, hiệu
quả, minh bạch và công bằng trong khi giải quyết công việc hành chính. Loại bỏ
những thủ tục rườm rà, chồng chéo dễ bị lợi dụng để tham nhũng, gây khó khăn
cho dân. Mở rộng cải cách thủ tục hành chính trên tất cả các lĩnh vực, xóa bỏ
kịp thời những quy định không cần thiết về cấp phép và thanh tra, kiểm tra,
kiểm soát, kiểm định, giám định".
Trên tinh thần đó, những năm qua công tác cải cách thủ tục hành chính
trở thành nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong chương trình công tác của Chính
phủ và các bộ, ngành, địa phương. Nghị quyết Trung ương 5 khóa X về tiếp tục
đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của bộ máy
nhà nước đã nêu rõ "tập trung đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, xem
đây là khâu đột phá để tạo môi trường thuận lợi, minh bạch cho mọi hoạt động
của người dân và doanh nghiệp, phải tiến hành rà soát các thủ tục hành chính
trên tất cả các lĩnh vực, chỉ rõ những thủ tục, những quy định sai trái, không
phù hợp và nguyên nhân cụ thể để kiên quyết sửa đổi. Thực hiện Nghị quyết Trung
ương 5 khóa X, việc tiếp tục cải cách, đơn giản hóa thủ tục hành chính gắn với
việc thực hiện cơ chế "một cửa" đã được triển khai mạnh và thu được
những kết quả bước đầu tích cực. Các bộ, ngành và địa phương đã tích cực rà soát,
sửa đổi một số thủ tục hành chính liên quan nhiều đến người dân, doanh nghiệp.
Đặc biệt, thủ tục hành chính trên những lĩnh vực bức xúc, liên quan trực tiếp
tới người dân và doanh nghiệp như đất đai, xây dựng, hộ tịch, hộ khẩu, đầu tư,
đăng ký doanh nghiệp, hải quan, thuế, kho bạc, xuất nhập khẩu v.v.. đã được rà
soát nhiều lần, loại bỏ những thủ tục hành chính phức tạp, gây phiền hà, bước
đầu tạo lập lại niềm tin của người dân và doanh nghiệp vào hoạt động phục vụ
của các cơ quan công quyền.