Với tầm nhìn chiến lược,
cách đây 71 năm vào ngày 15/7/1950 giữa lúc cuộc kháng chiến chống Pháp của dân
tộc bước vào giai đoạn quyết liệt, tại chiến khu Việt Bắc - Chủ tịch Hồ Chí
Minh và Ban bí thư Trung ương Đảng quyết định thành lập lực lượng thanh niên
xung phong Việt Nam với tên gọi: Đội thanh niên xung phong công tác Trung ương
và giao cho ban chấp hành Trung ương Đoàn thanh niên cứu quốc chỉ đạo hoạt
động. Quyết định lịch sử ấy ,đã khai sinh ra đội TNXP công tác Trung ương đầu
tiên ,tại Núi Hồng huyện Đại Từ tỉnh Thái Nguyên, gồm 225 cán bộ đội viên. làm
nhiệm vụ tại Nà Tu (tỉnh Bắc Kạn) .Đơn vị này đã vinh dự được đón Bác Hồ đến
thăm đầu năm 1951, tại đây Bác tặng TNXP 4 câu thơ:
"Không có việc gì khó
Chỉ sợ lòng không bền
Đào núi và lấp biển
Quyết chí ắt làm nên"
Lời
dạy ấy đã trở thành phương châm hành động, là động lực để các thế hệ TNXP và
tuổi trẻ cả nước đóng góp sức trẻ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam yêu quý.
Trong lịch sử nước nhà, các thế hệ thanh niên Việt Nam nói chung và lực lượng
TNXP nói riêng ,đã hy sinh tuổi thanh xuân với bao gian khổ, đau thương và mất
mát nhưng vô cùng oanh liệt vẻ vang và rất đáng tự hào, những đóng góp của lực
lượng TNXP Việt Nam đã khắc họa đậm nét hình ảnh của thanh niên Việt Nam giàu
lòng yêu nước anh dũng kiên trung bất khuất.
Thực tiễn 71 năm qua, đã chứng minh vai trò và ý nghĩa to lớn của tổ chức TNXP
trong việc phát huy, giáo dục, rèn luyện thanh niên. Bác Hồ đã gọi TNXP là
"trường học", đây thực sự là một phương thức đào tạo rèn luyện cán bộ
của Đảng là phương thức tổ chức, phương thức hoạt động giáo dục sâu sắc
của Đoàn thanh niên. Trưởng thành trong chiến đấu và lao động, nhiều cán bộ,
hội viên TNXP đã trở thành những người lao động giỏi, các cán bộ gương mẫu trên
các lĩnh vực của đời sống xã hội tiếp tục đóng góp công sức trí tuệ vào thực
hiện mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước do Đảng ta khởi xướng và
lãnh đạo.
Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp thắng lợi, hòa bình lập lại ở Miền Bắc,
trên một vạn TNXP tập trung từ chiến trường và hàng chục nghìn TNXP thanh niên
tình nguyện ở các địa phương lại tiếp tục lao vào thực hiện nhiệm vụ hàn gắn
những viết thương chiến tranh, khôi phục kinh tế, xây dựng các cơ sở công
nghiệp ban đầu của hậu phương lớn, chuẩn bị chi viện cho tuyền tuyến lớn Miền
Nam. Trong nhiệm vụ mới không kém phần cam go gian khổ, nhưng với tinh thần:
"Thanh niên xung phong" tuyệt đại bộ phận cán bộ đội viên đã lập công
xuất sắc và trưởng thành nhanh chóng. Hầu hết các công trình giao thông các
tuyến đường sắt mới được khôi phục, các nhà máy xí nghiệp các khu công nghiệp
các công trường, lâm trường, công trình thủy lợi được ra đời trong thời gian
này đều có công sức, và cả xương máu đã ghi đậm dấu ấn của TNXP.
Ngày 05/8/1964, sau khi dựng lên sự kiện vịnh Bắc Bộ, Mỹ đưa không quân ra đánh
phá Miền Bắc, mở đầu cuộc chiến tranh bằng không quân và hải quân chống phá
miền Bắc XHCN với qui mô lớn. Bộ Chính trị và BCH Trung ương Đảng Lao động Việt
Nam (ngày nay là Đảng Cộng Sản Việt Nam) trong hội nghị lần thứ 11 (họp tháng
3/1965) và lần thứ 12 (họp tháng 12/1965) thể hiện ý chí và nguyện vọng của
toàn dân, đã nêu cao quyết tâm động viên mọi lực lượng kiên quyết đánh bại cuộc
chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ trong bất kỳ tình huống nào, nhằm hoàn
thành cuộc cách mạng dân tộc, dân chủ trong nước, tiến tới thực hiện hòa bình
thống nhất nước nhà.
Để
đáp ứng kịp thời những yêu cầu lớn phục vụ tiền tuyến của cuộc kháng chiến
chống Mỹ cứu nước, ngày 21/6/1965 Thủ tướng Chính phủ ra chỉ thị thành lập Đội
TNXP chống Mỹ cứu nước (tập trung). Theo đó, "Đội TNXP chống Mỹ, cứu nước
là một lực lượng lao động đặc biệt quân sự hóa của thanh niên, có vũ trang,
được tổ chức và xây dựng trên ba mặt: sản xuất, chiến đấu, học tập". Tháng
7/1965 Thành Đoàn TN Lao động Thành phố Hà Nội đã thành lập Đội TNXP chống Mỹ
cứu nước đầu tiên với hơn 1500 nam, nữ thanh niên tuổi từ 17,18 lên đường làm nhiệm
vụ mở đường tại Khu IV.
Trong thời kỳ kỳ từ 1965 - 1975, đã có 133.157 đoàn viên thanh niên gia nhập
lực lượng TNXP chống Mỹ, cứu nước, trong đó 51,8 % là nữ. TNXP đảm nhận nhiều
loại công việc khác nhau, nhưng chủ yếu ở 3 ngành: giao thông vận tải, lâm
nghiệp, quốc phòng. Cũng trong thời kỳ chống Mỹ, TNXP đã làm 2.195 km đường mới
trên 53 tuyến đường. Đảm bảo giao thông ngày đêm trên 3.000 km đường, trong đó
có 2.526 trọng điểm địch thường xuyên đánh phá ác liệt. TNXP cùng quân đội tham
gia xây dựng 6 sân bay quân sự. Sau chiến thắng 30/4/1975, tổ quốc hòa
bình thống nhất lực lượng TNXP lại trở về cuộc sống đời thường với bao khó
khăn, nhưng với bản lĩnh TNXP, các chiến sỹ TNXP vẫn hoàn thành nhiệm vụ trên
mọi lĩnh vức công tác mới.
Thể
theo nguyện vọng của đông đảo Cựu TNXP ngày 19/12/2004 Đảng, Nhà nước đã cho
phép thành lập hội cựu TNXP Việt Nam. Ở Hà Nội ngày 15/7/2005 Thành ủy, UBND
Thành phố cũng cho phép Hội cựu TNXP Hà Nội được thành lập. 15 năm qua Hội cựu
TNXP Hà Nội đã nhanh chóng đoàn kết tập hợp gần 3 vạn hội viên, phấn đấu hoàn
thành xuất sắc nhiệm vụ do đại hội thành lập hội đề ra. Vai trò vị thế của tổ
chức hội ngày càng được khẳng định và ngày càng được nâng cao trong hệ thống
chính trị và đời sống xã hội. Theo thông kê của 30 quận huyện tính đến nay đã
có 3731 cán bộ hội viên cựu TNXP tham gia công tác Đảng, chính quyền, đoàn thể
địa phương, hàng nghìn cán bộ hội viên được các cấp biểu dương khen thưởng
trong cuộc vận động: "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí
Minh". Thực hiện tốt vai trò là nhân chứng lịch sử. Hội đã tích cực tham
gia giải quyết chính sách của Đảng, Nhà nước đã ban hành cho TNXP. 229 người hy
sinh được công nhận là liệt sỹ, 2218 người được hưởng chính sách như thương
binh, 192 cựu TNXP và 82 con đẻ của cựu TNXP được hưởng chế độ trợ cấp nhiễm
chất độc hóa học, 8033 cựu TNXP chống Pháp, chống Mỹ được cấp thẻ bảo hiểm y
tế, 859 cựu TNXP từ trần được hưởng chế độ mai táng phí. 3038 cựu TNXP được trợ
cấp 1 lần, 174 cựu TNXP được trợ cấp thường xuyên. Hoạt động vì nghĩa tình đồng
đội, được đông đảo cán bộ hội viên cựuTNXP các tổ chức đoàn thể các doanh
nghiệp tham gia, đã trở thành phong trào sâu rộng với nhiều hình thức phong phú
đa dạng hiệu quả thiết thực.
Nhân Kỷ niệm 71 năm ngày
truyền thống TNXP Việt Nam, đây là dịp để cán bộ hội viên
Cựu TNXP ôn lại lịch sử truyền thống hào hùng của lực lượng TNXP Việt Nam sống
lại với những kỷ niệm sâu sắc của một thời tuổi trẻ được rèn luyện, cống hiến
và trưởng thành, phấn khởi tự hào phát huy truyền thống TNXP trong sự nghiệp
xây dựng và bảo vệ Tổ quốc